Streszczenie
Cel. Przedstawienie współczesnych opinii na temat biologicznych mechanizmów uzależnienia od nikotyny i metod terapii.
Poglądy. Zespół uzależnienia od nikotyny jest w Polsce jednym z podstawowych problemów zdrowotnych. Papierosy pali ok. 40% społeczeństwa. Ważną rolę w mechanizmie uzależnienia od nikotyny odgrywa uwalnianie dopaminy pod wpływem nikotyny, szczególnie w śródmózgowiu i szlakach łączących śródmózgowie z płatami czołowymi. Dopamina bierze udział zarówno w powstawaniu uzależnienia, jak i poprawia motywację oraz zwiększa sprawność procesów poznawczych. Nikotyna, oprócz dopaminy, uwalnia wiele innych mediatorów, w tym serotoninę, acetylocholinę i endorfiny. Bupropion – inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy jest użytecznym lekiem w leczeniu zespołu uzależnienia od nikotyny i utrzymywaniu abstynencji.
Wnioski. Palenie papierosów jest przyczyną jednej piątej zgonów. Połowa regularnie palących umiera na choroby tytoniozależne. Trwała abstynencja zmniejsza ryzyko wystąpienia tych chorób u byłych palaczy i poprawia jakość życia.