2006 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 15, zeszyt 4

Artykuł oryginalny

Nierzeczywiste percepcje wzrokowe - analiza 233 przypadków

Stefan Krzymiński1, STANLEY N. CAROFF2, Grzegorz Rossa1
1. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Ciborzu
2. The University of Pennsylvania School of Medicine and the Department of Veterans Affairs Medical Center, Philadelphia, USA
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2006; 15 (4): 223-233
Słowa kluczowe: nierzeczywiste percepcje wzrokowe, klasyfikacja, leczenie

Streszczenie

Cel. Analiza 233 przypadków nierzeczywistych percepcji wzrokowych zebranych, poza trzynastoma, z piśmiennictwa. Nierzeczywiste percepcje wzrokowe zwykle nazywane omamami, wg piśmiennictwa częściej występują u kobiet w wieku podeszłym, kojarzone są z osłabieniem wzroku i uszkodzeniem (dysfunkcją) mózgu, zwłaszcza szlaku wzrokowego, międzymózgowia (wzgórza), pnia mózgu. Rokowanie uważane jest za niepewne.

Metoda. Analizie poddano 233 przypadki omamów i parahalucynacji wzrokowych opisanych w publikacjach głównie anglojęzycznych z lat 1976-2004. Zwrócono uwagę na rodzaj zmian organicznych i psychicznych występujących u omawianych pacjentów, charakterystykę i rodzaj percepcji wzrokowych, metody i skuteczność leczenia.

Wyniki. Nierzeczywiste percepcje wzrokowe można podzielić na pięć grup: związane z chorobami ośrodkowego układu nerwowego, z zespołem Charlesa Bonneta, z zaburzeniami psychicznymi, wywołane przez leki i związane z zabiegami okulistycznymi. We wszystkich analizowanych grupach przeważały kobiety oraz osoby z osłabieniem wzroku. Jedna trzecia pacjentów miała mniej niż 65 lat. Uszkodzenia mózgu były zlokalizowane w obu półkulach, wzgórzu, szlaku wzrokowym. Leczenie dało dobre wyniki u prawie 80% pacjentów.

Wnioski. Tylko w części przypadków percepcje wzrokowe mogły być uznane za omamy z powodu braku wglądu w ich nierzeczywistą naturę. W niemal połowie przypadków obecność wglądu wskazywała, że były to parahalucynacje (halucynoidy), automatyzmy sensoryczne. W grupie pacjentów bez chorób o.u.n. neuroleptyki były istotnie skuteczniejsze od innych metod leczenia, zwłaszcza przy braku wglądu. W grupie z chorobami o.u.n. takich zależności nie było.

Adres do korespondencji:
Dr Stefan Krzymiński, Cibórz 36/2, 66-213 Skąpe, e-mail: stefan.4384393@pharmanet.com.pl