Streszczenie
Cel. Celem badania było poznanie strategii zaradczych stosowanych w sytuacji radzenia sobie ze stresem choroby przewlekłej tj. ze stwardnieniem rozsianym (SM).
Metoda. W badaniu uczestniczyło 60 osób chorych na stwardnienie rozsiane oraz 60 osób zdrowych dobranych do chorych pod względem płci, wieku i wykształcenia. Chorzy i zdrowi wypełniali kwestionariusz „Kierunki radzenia sobie z aktualnymi problemami" COPE w polskiej adaptacji Wrześniewskiego [1, 2]. Ponadto, u osób chorych kontrolowano dodatkowe zmienne: płeć, wiek, wykształcenie, czas chorowania, wiek zachorowania, postać stwardnienia rozsianego oraz sprawność fizyczną (wg EDSS).
Wyniki. Z badania wynika, że chorzy na stwardnienie rozsiane różnią się stosowaniem niektórych strategii zaradczych w radzeniu sobie ze stresem swojej choroby. Przede wszystkim rzadziej mogą koncentrować się na problemie i jego rozwiązaniu. Częściej natomiast (zwłaszcza kobiety) zwracają się ku religii i chętniej poszukują emocjonalnego wsparcia u bliskich i znajomych. Również łatwiej w porównaniu ze zdrowymi akceptują swoją sytuację stresującą, jaką jest choroba. W stwardnieniu rozsianym niektóre strategie zaradcze są związane nie tylko z płcią (tak jak zwracanie się ku religii oraz poszukiwanie emocjonalnego wsparcia), ale także ze sprawnością fizyczną i postacią SM (związek ten dotyczy strategii koncentracji na emocjach i wyładowaniu), wiekiem zachorowania (w strategii zwracania się ku religii) i czasem chorowania (w poszukiwaniu emocjonalnego wsparcia).
Wnioski. Poznanie związków korelacyjnych strategii zaradczych z czynnikami psychospołecznymi może przyczynić się do tworzenia interwencji terapeutycznych wspomagających chorych na stwardnienie rozsiane w przystosowywaniu się do choroby przewlekłej.