2009 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 18, zeszyt 1

Artykuł oryginalny

Funkcjonowanie społeczne osób przewlekle chorych psychicznie uczestniczących w środowiskowych programach wsparcia społecznego

Paweł Bronowski1, Maryla Sawicka1, Sylwia Kluczyńska1
1. Z Instytutu Psychologii Stosowanej Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2009; 18 (1): 43-50
Słowa kluczowe: funkcjonowanie społeczne, wsparcie społeczne, psychozy

Streszczenie

Cel. Próbą przełamania trudności w funkcjonowaniu społecznym osób chorujących psychicznie są oddziaływania środowiskowe. Celem prezentowanego badania jest próba oszacowania poziomu funkcjonowania społecznego osób psychicznie chorych - uczestników wieloelementowego systemu rehabilitacji i wsparcia społecznego.
Metoda. W badaniu wzięły udział 103 osoby przewlekle chore psychicznie, które korzystały ze środowiskowego programu rehabilitacji i wsparcia. Wykorzystano następujące narzędzia badawcze: „Skalę Funkcjonowania Społecznego" (SFS) M. Birchwooda w opracowaniu Załuskiej oraz indywidualny wywiad, opracowany specjalnie na potrzeby badania.
Wyniki. Badani w większości dobrze radzą sobie w sytuacjach społecznych, potrafią nawiązywać relacje interpersonalne i realizują je poza domem. W grupie tej jednak znajdują się także osoby, które charakteryzują się szczególnie złym funkcjonowaniem społecznym, wycofywaniem się z interakcji międzyludzkich. Większość form spędzania wolnego czasu realizowanych jest w ramach działań organizowanych przez ośrodki opieki środowiskowej, przy niewielkiej aktywności własnej badanych Z przeprowadzonych badań wynika, iż osoby badane pomimo młodego wieku oraz poczucia przydatności do pracy zawodowej borykają się z bezrobociem.
Wnioski. Można uznać, że dobre funkcjonowanie badanych w sytuacjach społecznych wiąże się z uczestnictwem w programach wsparcia. Zwraca uwagę podgrupa badanych przejawiająca szczególnie nasilone problemy w relacjach interpersonalnych. Grupa ta wymaga szczególnie dobrze dobranych metod aktywizacji i wsparcia. Środowiskowe programy wsparcia powinny w większym stopniu kłaść nacisk na wspieranie aktywności własnej uczestników i unikać nadmiernego wyręczania ich w organizowaniu wolnego czasu. W badanej grupie wyraźnie zaznaczają się trudności w wychodzeniu z bezrobocia. Mimo młodego wieku badanych, osiągniętego wykształcenia oraz poczucia przydatności do pracy zawodowej, jedynie 7% badanej grupy zdecydowało się na skorzystanie z Punktu Aktywizacji Zawodowej. Wskazuje to na potrzebę większego nacisku na uruchamianie programów aktywizacji zawodowej dostosowanych do mozliwości osób przewlekle chorujących psychicznie oraz na skuteczniejsze motywowanie ich do podejmowania aktywności zawodowej.

Adres do korespondencji:
Dr Maryla Sawicka
Instytut Psychiatrii i Neurologii
ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa
tel. 0-22-4582521
e-mail: sawicka@ipin.edu.pl