2011 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 20, zeszyt 4

Artykuł oryginalny

Stosunek do własnej choroby a przesłanki decyzji o operacji u pacjentów z bezobjawową chorobą zagrażającą życiu

Teresa Rzepa1,2, Michał Goran Stanišić1,2
1. Wydział Zamiejscowy, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Poznań
2. Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyń, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Poznań
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2011; 20(4): 269–276
Słowa kluczowe: choroba bezobjawowa zagrażająca życiu, nieoczekiwana informacja, emocje, decyzja o operacji

Streszczenie

Cel. Rozpoznanie bezobjawowej choroby zagrażającej życiu jest trudnym doświadczeniem dla pacjentów ze względu na konieczność podejmowania decyzji o leczeniu, które niesie ze sobą ryzyko powikłań i śmierci. Decyzja pacjenta rzadko opiera się na tych samych przesłankach, co kwalifi kacja wykonywana przez lekarza. Celem badań była ocena, czy silna początkowa reakcja emocjonalna może prowadzić do racjonalnej decyzji o operacji.
Metoda. Badaniem objęto dwie grupy pacjentów (łącznie 50), hospitalizowanych z powodu bezobjawowego tętniaka aorty brzusznej (AAA) i bezobjawowego zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej (ICA). Zastosowano kwestionariusz dotyczący trzech psychologicznych kategorii i jednej psychospołecznej: (1) własny wizerunek i postawa wobec własnego życia, (2) stosunek do choroby, (3) stosunek do operacji, (4) postawy otoczenia społecznego wobec pacjenta i jego choroby. Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą testu chi2.
Wyniki. Chorzy ze zwężeniem ICA są bardziej pozytywnie nastawieni do siebie, w przeciwieństwie do pacjentów z AAA (p<0,05). U chorych z AAA podstawowym źródłem informacji na temat choroby i leczenia był lekarz. Pacjenci ze zwężeniem ICA zasięgali konsultacji i weryfi kowali informację o chorobie (p<0,05), co prowadzi do różnic w zakresie motywów decyzji o operacji (p<0,001).
Wnioski. Początkowa silna reakcja emocjonalna prowadzi do racjonalnej decyzji o operacji, choć droga jej podejmowania jest
różna i zależy od lokalizacji choroby oraz skutków zaniechania leczenia. Uzyskane wyniki umożliwiają stworzenie strategii prowadzenia rozmowy w celu uzyskania zgody na operację z powodu ciężkich bezobjawowych chorób zagrażających życiu.

Adres do korespondencji:
Prof. Teresa Rzepa
Wydział Zamiejscowy Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej
ul. Gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61‒719 Poznań