Streszczenie
Cel. Badania są częścią krakowskich, prospektywnych badań przebiegu schizofrenii. Oceniono związki czynników demograficzno-społecznych oraz klinicznych ze wskaźnikami sieci społecznej po siedmiu i dwunastu latach chorowania oraz stabilność obserwowanych zależności.
Metoda. Zbadano 47 osób chorujących na schizofrenię według klasyfikacji DSM-IV w dwóch punktach pomiarowych w siedem i dwanaście lat po pierwszej hospitalizacji. Do oceny wskaźników sieci społecznej (zakres sieci, wielkości sieci pozarodzinnej, poziom oparcia - ogólnego, poza rodziną, instrumentalnego i emocjonalnego) użyto „Kwestionariusza oparcia społecznego” Bizonia. Istotne demograficzno-społeczne predyktory zapisano za pomocą „Skali prognostycznej” (modyfikacja Skali Straussa- Carpentera). Do oceny wskaźnika ujawnianych uczuć wykorzystano Camberwell Family Interview (CFI), a skalę Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS) do oceny nasilenia objawów. W analizie wpływu posłużono się metodą krokowej, liniowej analizy regresji.
Wyniki. Zakres sieci społecznej po siedmiu latach trwania choroby wyjaśniany jest przez badaną konstelację czynników demograficzno-społecznych oraz klinicznych w 46% (p<0,001) a po dwunastu w 32% (p<0,001) a zakres sieci społecznej pozarodzinnej odpowiednio: w 25% (p=0,003) i w 24% (p=0,005). Ogólny wysoki poziom oparcia społecznego wyjaśniany jest w 36% (p<0,001) i w 33% (p=0,001), wysoki poziom oparcia instrumentalnego odpowiednio: w 31% (p<0,001) i w 38% (p<0,001), wysoki poziom oparcia emocjonalnego w 31% (p<0,001) i w 28% (p=0,001), wysoki poziom oparcia społecznego poza rodziną w 17% (p=0,012) i 19 % (p=0,016).
Wnioski. (1) W odniesieniu do bliskich i odległych wyników leczenia, czynniki demograficzno-społeczne i kliniczne wyjaśniają 17-46% zmienności wskaźników sieci społecznej. (2) Czynniki demograficzno-społeczne oraz kliniczne w największym stopniu wyjaśniają zmienność w zakresie sieci, a w najmniejszym stopniu - zmienność korzystnego poziomu oparcia poza rodziną. (3) Wyższe wykształcenie, głębokie i satysfakcjonujące pozarodzinne kontakty społeczne przed wybuchem choroby, oraz późniejszy wiek zachorowania w różnych konstelacjach mają największy wpływ na wyjaśnianie korzystnych wskaźników sieci społecznej. (4) Zakres wyjaśnianej zmienności pomiędzy siódmym i dwunastym rokiem chorowania jest względnie stabilny.