Archiwum 1992–2013

1996, tom 5, zeszyt 1

Mri w neurologii

Fizyczne podstawy magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR) – obrazowania za pomocą rezonansu jądrowego (MRI)

JACEK MATUSZAK
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 1-8

W artykule omówiono teoretyczne podstawy powstawania obrazu w tomografii opartej o zasadę rezonansu magnetycznego. W szczególności wyjaśniono zjawisko spinu jąder atomowych, precesji protonów w polu magnetycznym i samo zjawisko rezonansu magnetycznego. Przedstawiono zasady powstawania obrazu przy stosowaniu różnych parametrów czasowych w sekwencjach T1, T2 i PD.

Mri w neurologii

Guzy mózgu w obrazie TK i MR

JERZY WALECKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 9-22

W pracy omówiono kryteria rozpoznawania nowotworowych guzów mózgowia w oparciu o obrazy tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Podano szczegółowo praktyczną wartość tych zasad w odniesieniu do badania różnych rodzajów nowotworów metodą CT i dołączono ogólne uwagi dotyczące diagnostyki guzów w MRI. Charakterystyczne cechy guzów przysadki mózgowej w obu metodach wizualnych przedstawiono w osobnej części artykułu.

Mri w neurologii

Guzy śródkanałowe w obrazie MR

Renata Poniatowska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 23-29

Proces rozrostowy w obrębie kanału kręgowego stanowi jedno z podstawowych wskazań do badania metodą rezonansu magnetycznego. Badanie MR pozwala na odróżnienie guzów wewnątrzrdzeniowych oraz zewnątrzrdzeniowych – podtwardówkowych i nadtwardówkowych. Dokładnie lokalizuje guz, ocenia jego wielkość, stosunek do kręgosłupa i tkanek miękkich okołokręgosłupowych. Określenie stopnia i typu wzmocnienia pokontraktowego pomaga w określeniu budowy guza. W przypadku procesów wewnątrzrdzeniowych odróżnia guz od strefy obrzęku, dając obraz rzeczywistej wielkości zmiany. W guzach nadtwardówkowych podaje się kontrast w celu oceny wyników leczenia i stopnia nacieczenia szpiku.

Mri w neurologii

Infekcje ośrodkowego układu nerwowego w obrazach MR

Jerzy Kulczycki
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 31-35

W artykule omówiono wartość badania MR w diagnostyce procesów zapalnych mózgu i rdzenia kręgowego (wielopłaszczyznowość obrazów, możliwość dokładnego określenia stosunku zmian do kości, opon i przestrzeni płynowych, uwidocznienie głębokich struktur mózgowia). Przedstawiono przykłady wieloogniskowych, bakteryjnych zapaleń mózgu oraz ropni mózgu w obrazach bez wzmocnienia i po wzmocnieniu środkiem kontrastowym zawierającym Gadolinium. Wirusowe zapalenia mózgu mają często charakterystyczny obraz w badaniu MR ze względu na odmienny neurotropizm różnych wirusów.

Mri w neurologii

Fakomatozy

LESZEK KRÓLICKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 37-42

W pracy omówiono najczęściej występujące fakomatozy z uwzględnieniem ich pochodzenia,
budowy histologicznej oraz obrazu w badaniach radiologicznych i tomografii MR. Szczególną uwagę zwrócono na możliwości diagnostyczne MRI w tej grupie schorzeń.

Mri w neurologii

Współczesne poglądy na etiologię i leczenie nerwobólu nerwu trójdzielnego

KAZIMIERZ SZOPIŃSKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 43-51

W pracy zestawiono współczesne wiadomości na temat przyczyn i możliwości leczenia neuralgii nerwu trójdzielnego. Zwrócono uwagę na ucisk korzenia tego nerwu przez naczynie krwionośne, jako możliwy czynnik patogenetyczny neuralgii i przedstawiono możliwości leczenia operacyjnego zmian tego typu.

Mri w neurologii

Pourazowe uszkodzenia krążków międzykręgowych i więzadeł odcinka szyjnego kręgosłupa w badaniu MR

JANUSZ BRONARSKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 53-57

Wprowadzenie obrazowania przy użyciu rezonansu magnetycznego (MR) stwarza nowe możliwości diagnostyczne odnoszące się między innymi do traumatologii kręgosłupa. Dzięki temu można ukazać patologię pourazową krążków międzykręgowych i aparatu więzadłowego. Ma ono szczególne znaczenie w diagnostyce zmian uciskowych spowodowanych przez uszkodzony krążek i w ocenie stabilności kręgosłupa oraz pozwala na ustosunkowanie się do sposobu leczenia. W pracy przedstawiono wyniki badań MR u 70 chorych po urazie kręgosłupa ze współistniejącymi uszkodzeniami rdzenia kręgowego.

Mri w neurologii

Leukoaraioza (leukoencefalopatia okołokomorowa)

BOŻENA IWIŃSKA-BUKSOWICZ
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 59-62

W artykule omówione zostało pochodzenie terminu leukoaraiozy, jego znaczenie, a także hipotetyczne mechanizmy rozwoju schorzenia. W literaturze omawiane są związki uszkodzenia istoty białej okołokomorowej z: nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą naczyń, innymi chorobami naczyniowymi, cukrzycą itp. Badano też związki leukoaraiozy z chorobą Alzheimera. Patogeneza leukoaraiozy pozostaje nadal niezbyt jasna, lecz uważa się, że patologia małych naczyń, głęboko penetrujących istotę białą półkul mózgu ma istotne znaczenie dla jej powstawania. W cytowanych badaniach spotyka się wyniki wskazujące na wyraźne deficyty funkcji poznawczych u osób ze stwierdzanymi w MRI zmianami charakterystycznymi dla leukoaraiozy. Dominujące wydaje się być osłabienie dynamiki i napędu charakterystyczne dla osłabienia czynności płatów czołowych mózgu.

Immunologia w diagnostyce chorób układu nerwowego

Zmiany narządowe w toczniu rumieniowatym układowym

BOGNA DRATWIANKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 63-68

Omówiono etiopatogenezę, kryteria kwalifikacyjne, objawy kliniczne oraz badania laboratoryjne trudnej diagnostycznie choroby – tocznia rumieniowatego układowego. Opisano również sposób jej leczenia – skojarzone leczenie immunosupresyjne, które znacznie poprawiło rokowanie w tej chorobie.

Immunologia w diagnostyce chorób układu nerwowego

Układowe zapalenia naczyń

INES POKRZYWNICKA-GAJEK, HENRYKA MAŁDYKOWA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 69-75

Omówiono najistotniejsze zagadnienia dotyczące układowych zapaleń naczyń, uwzględniając aktualne poglądy na ich etiopatogenezę, klasyfikację oraz leczenie. Przedstawiono obraz kliniczny najważniejszych jednostek chorobowych z uwzględnieniem zmian występujących w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym.

Immunologia w diagnostyce chorób układu nerwowego

Immunoterapia w podostrym stwardniającym zapaleniu mózgu (SSPE)

Wanda Sobczyk
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 77-84

Omówiono terapię immunomodulującą w SSPE induktorem endogennego interferonu, szczepem Propionibacterium granulosum parvum KP-45 (podawanym dożylnie) oraz interferonem alfa (do układu komorowego mózgu) i interferonem beta (do przestrzeni płynowych rdzenia kręgowego), łącznie z doustnym podawaniem izoprynozyny.
W badaniach katamnestycznych ten rodzaj leczenia, w porównaniu z wynikami leczenia innymi immunomodulatorami lub z grupą pacjentów nieleczonych, okazał się najbardziej korzystny.

Immunologia w diagnostyce chorób układu nerwowego

Immunopatogeneza i leczenie miastenii

BARBARA EMERYK-SZAJEWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 85-93

Na podstawie współczesnych badań doświadczalnych i klinicznych, omówiono immunopatogenezę miastenii. Przytoczono informacje wskazujące, że ma ona charakter autoimmunologiczny i że stwierdzane w niej zaburzenia transmisji nerwowo-mięśniowej są wynikiem zablokowania miejsc receptorowych błony postsynaptycznej przez krążące przeciwciała, skierowane przeciw receptorom acetylocholiny. W drugiej części pracy omówiono obecnie stosowane metody leczenia w miastenii.

Varia

Zagadnienie osteomalacji u chorych leczonych z powodu padaczki

JOLANTA NOWAKOWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 95-98

W pracy omówiono rodzaje osteomalacji ze szczególnym uwzględnieniem osteomalacji wywołanej lekami przeciwpadaczkowymi. Przedstawiono obraz kliniczny oraz czynniki ryzyka wpływające na zaburzenia metabolizmu mineralnego i kostnego. Zwrócono uwagę na ważność wczesnej profilaktyki zmian kostnych u chorych długotrwale pobierających leki przeciwdrgawkowe.

Varia

Zapalne demielinizacyjne poliradikuloneuropatie

Małgorzata Wiszniewska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 99-103

Zapalna demielinizacyjna polineuropatia, a zwłaszcza jej postać ostra (zespół Guillain-Barre) jest częstą przyczyną wiotkich niedowładów. Jest to schorzenie immunologiczne, często o nieustalonej etiologii. W ciężkich postaciach dobre efekty terapeutyczne przynosi plazmafereza lub dożylne podawanie immunoglobulin ludzkich. Bardzo ważne jest monitorowanie wydolności oddechowej i układu krążenia oraz leczenie objawowe. W uzasadnionych przypadkach stosuje się immunosupresję•

Varia

Uwaga – implikacje teoretyczne i kliniczne

ANNA WROŃSKA, TERESA JAKUBOWSKA, Marta Anczewska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1996, 5, 105-110

W artykule podjęto próbę zarysowania rozwoju poglądów na temat jednego z podstawowych, a zarazem trudnych do zdefiniowania i badania mechanizmów procesów poznawczych, jakim jest uwaga. Omówiono zarówno ogólne teorie uwagi, jak i modele eksperymentalne, a także koncepcje związków różnych form i aspektów tego procesu ze strukturami o.u.n. oraz mechanizmami neurochemicznymi. W końcowej części artykułu zasygnalizowane zostały koncepcje dotyczące zaburzeń koncentracji uwagi u osób chorych na schizofrenię, zaburzeń będących – zgodnie z hipotezą wielu autorów – jądrem tej choroby.